• ट्रेंडिंग
  • सदरे
  • ग्रंथनामा
  • कला - संस्कृती
  • दिवाळी २०२०
  • अर्धे जग
  • अजूनकाही

अजूनकाही

दिवाळी २०२४

लेख

दीपावली २०२३

लेख

दिवाळी २०२२

लेख

दिवाळी २०२१

निवडक ‘अक्षरनामा’
विशेष लेख

दिवाळी २०१८

संकीर्ण
माणसं : कालची, आजची, उद्याची

दिवाळी २०२०

लेख
जर...तर

दिवाळी २०१७

संपादकीय
संकीर्ण
ऑनलाईन\सोशल मीडिया
माध्यमांचं अधोविश्व
तळवलकर : एक मूल्यमापन

सदर

सरदार पटेलांची पत्रे
आडवा छेद
फिलॉसॉफी ‘जगण्या’साठी!
वास्तव-अवास्तव
पहिले महायुद्ध... १०० वर्षांनंतर
#जेआहेते
सत्योत्तरी सत्यकाळ
सडेतोड
रौशनख़याल तरुण
फोकस-अनफोकस
सिने-सौंदर्य
गांधी @ १५०
सिनेपंचनामा
इनसाइडर
‘कळ’फलक
मागोवा २०१६चा
चिनी माती
चला, शास्त्रीय संगीत ऐकू या
न-क्लासिक
सत्तावर्तन
चैत्यभू'मी'तला 'मी'!
लक्ष्मणरेषेवरून

दिवाळी २०१७

संपादकीय
संकीर्ण
ऑनलाईन\सोशल मीडिया
तळवलकर : एक मूल्यमापन
माध्यमांचं अधोविश्व
प्रास्ताविक
मुलाखत
व्यक्तिचित्रे
लेख

संपादकीय

संपादकीय
संतापकीय

पडघम

कर्नाटक निवडणूक २०१८
रामचंद्र गुहा @ 60
बाबरी पतन @ २५
गुजरात निवडणूक २०१७
महिला दिन विशेष
विदेशनामा
देशकारण
साहित्य संमेलन विशेष
बालदिन विशेष
माध्यमनामा
राज्यकारण
राष्ट्रीय-आंतरराष्ट्रीय
अर्थकारण
कोमविप (कोकण, मराठवाडा, विदर्भ, प.महाराष्ट्र)
सांस्कृतिक
साहित्यिक
उद्योगनामा
क्रीडानामा
तंत्रनामा
विज्ञाननामा

अर्धेजग

महिला दिन विशेष
कळीचे प्रश्न
खाणं\पिणं\लेणं
आरोग्य

संकीर्ण

ललित
वर्षाखेर विशेष
मुलाखत
श्रद्धांजली
विनोदनामा
फोटोएसे
व्यंगनामा
ब्लॉगांश
पुनर्वाचन
वाद-संवाद

आमच्यासाठी लिहा

आमच्याविषयी

संपर्क

Menu

  • Login
  • Go to Booksnama
  • Terms of use
  • Privacy Policy
  • Login
  • Go to Booksnama
  • Likes us on  
  • Follow us on 
  • Subscribe our channel on 
  • Terms of use
  • Privacy Policy

आनंदनगरची बेंजो पार्टी अर्थात शिकणारे बिझनेसमन!

तो दिवस सारा आनंदात गेला. ‘आनंदाचे डोही आनंदतरंग’ किंवा ‘याचसाठी केला होता अट्टाहास’ या संतकाव्याची साक्षात प्रचिती मला आली. आणि हो, या एका छोट्या उपक्रमामुळे चाईल्ड लेबर, गैरहजर, मवाली इत्यादी सारी दूषणं पुसली गेली. आणि जीवनाच्या प्रवाहात शिक्षणाची संगत घेऊन माझी मुलं पोहायला शिकू लागली...

  • शिल्पा नाईक
  • Sat , 17 November 2018
  • 1 Comments
  • 3 Like

अनुश्रीच्या जन्मामुळे माझे आयुष्याबद्दलचे विचार बदलून गेले. ब्लॅक अँड व्हाइटमध्ये ग्रे असतो, याची जाणीव झाली!

एक आई म्हणून स्वतःची कल्पना करणं आणि त्या कल्पनेला सत्यात उतरवण्याचा निर्णय घेणं, हे एका अपंग स्त्रीसाठी एखाद्या साहसकृत्यापेक्षा कमी नाही. अनुश्रीचा जन्म ही माझ्या आयुष्यातली अशी घटना आहे, ज्यानंतर माझे आयुष्याबद्दलचे विचारच बदलून गेले. ब्लॅक अँड व्हाइटमध्ये ग्रे असतो, याची जाणीव झाली. तशी ती निडर आहे, पण बेपर्वा नाही. स्वत:ला जपून ती सगळ्या गोष्टी करते...

  • अश्विनी काळे
  • Wed , 14 November 2018
  • 2 Comments
  • 2 Like

मी प्रचंड आशावादी आहे, कारण माझं भविष्य माझी लेक आहे! एकुलती एक!!

कालांतरानं बरा झालो. माझ्या टिपू सुलतानाच्या पुस्तकाला बरीच प्रसिद्धी मिळाली. त्या काळात टिपू सुलतान हे इतिहासातलं पात्र माझ्या घरातलं सदस्य बनलं होतं. पुढे कुठेही फिरायला गेलो, टिपू सुलतानचे फोटो दिसले की माझी मुलगी ‘अब्बू पोटू सुलतान’ असं विचित्र शब्द उच्चारून आपण आपल्या बापाच्या जगण्याची किती दखल घेतो, याची जाणीव करून द्यायची...

  • सरफराज अहमद
  • Wed , 14 November 2018
  • 0 Comments
  • 2 Like

तिच्यासाठी मी काय आहे, हे मला अजूनही नीटसं उमगलेलं नाही. मात्र माझ्यासाठी ती ‘सर्वस्व’ आहे!

घरात लेक असणं, ही भावनाच मुळात काव्यमय आहे. तिच्या निरागस भावविश्वात चाललेल्या अनेक अतर्क्य गोष्टी अनुभवताना आपण समृद्ध होत जातो. एकूणच ‘बेनझीरचं असणं’ हे आमच्या कुटुंबासाठी वरदान ठरलं आहे. सातत्यानं हसत-खेळत-बागडत राहणारा हा इवलासा जीव आयुष्य सुगंधित करतो आहे. रोज घरात पाऊल टाकताना ‘ती काय करत असेल?’ अशी कल्पना सर्वांत आधी मनात येते. तिचा स्पर्श ही जगातली सर्वांत सुंदर गोष्ट आहे...

  • किरण केंद्रे
  • Wed , 14 November 2018
  • 0 Comments
  • 2 Like

इराच्या ‘लॉजिकल’ बोलण्याचं क्रेडिट तिच्या ‘आई’ला द्यायला हवं!  

इरानं आमच्या आयुष्यात चैतन्य आणलं आहे. ती बाहेरून आल्यावर थकवा, ताण काही क्षणांत घालवून टाकते. घरात आल्यावर तिची कधी तक्रार नसते. नवीन काही शिकली असेल, तर मस्त कथानक सुरू करते; खूप गोष्टी लक्षात ठेवते. एखादी गोष्ट करू नको म्हटलं, तर त्याचं कारण समजवल्याशिवाय मागे हटत नाही. तिच्या लॉजिकल बोलण्याचं क्रेडिट तिच्या आईला द्यायला हवं. कारण तिची आई प्रचंड लॉजिकल बोलते-वागते...

  • किशोर रक्ताटे
  • Wed , 14 November 2018
  • 0 Comments
  • 4 Like

मुलगी झाली की बापाच्या सगळ्या संवेदना जागृत होतात. हुरहुर, रूखरूख, हळवेपणा उगवून येतो!

कोकणातल्या मित्रानं हापूस आंब्याची पेटी पाठवली होती. त्यातले पिकलेले आंबे वापरणं सुरू होतं. एक दिवस ऊर्मिलानं उंदरानं खाल्लेला आंबा मला दाखवला. आंब्यावर टोकरलेलं होतं. आम्हाला आश्चर्य वाटलं. पण दुसऱ्याच दिवशी हा उंदीर पकडला गेला. अन्वयीचा सगळ्या खोल्यांत वावर होता. त्यातच तिला आंब्याचा बॉक्स दिसला. त्यातला रंगीत आंबा काढून सळसळणाऱ्या दातांनी त्याला चावायची. आणि आम्ही उंदराचा शोध घ्यायचो...

  • दासू वैद्य
  • Wed , 14 November 2018
  • 0 Comments
  • 1 Like

ऐकून घेणारा कान आपण मुलांना पुरवतो, तेव्हा त्यांना आपोआपच आपल्याशी बोलावंसं वाटू लागतं!

मुलांचे मित्र होण्यासाठी, मुलं लहान असल्यापासून त्यांचं बोलणं नीट ऐकून घेण्याची सवय ठेवायला हवी. आपण ऐकतो ते प्रतिक्रिया देण्यासाठीच, समजून घेण्यासाठी नाही. प्रत्येक गोष्टीसाठी आपल्याकडे उत्तर, सल्ला किंवा उपदेश तयार असतो. मुलं बोलताना कित्येकदा आपण काय प्रत्युत्तर द्यायचं याचाच विचार करत असतो. खरं तर याची गरज नसते. मुलं काय बोलतायत ते समजून घेण्याची, त्यांच्या भावनांना शब्दरूप देण्याची गरज असते...

  • वसुधा देशपांडे-कोरडे
  • Wed , 14 November 2018
  • 0 Comments
  • 2 Like

बरं झालं सई, तू माझं पहिलं बाळ आहेस! तू दिलेलं ‘आईपण’ मला जास्त आवडलंय!

सईच्या संगोपनात आम्ही दोघं आणि डे-केअरबरोबर गुगलचा मोठा वाटा आहे. अखंड ऊर्जा किंवा ‘डिमांडिंग’ स्वभाव, डे-केअरमध्ये वेगवेगळ्या वयाच्या इतर साठ-सत्तर मुलामुलींबरोबर वावरताना आत्मसात केल्या जाणाऱ्या बऱ्या-वाईट गोष्टी यामुळे कित्येक प्रसंगांत कोणतं वागणं जास्त योग्य ठरेल, हे जाणून घेण्यासाठी गुगलची मदत झाली...

  • कीर्ती परचुरे
  • Wed , 14 November 2018
  • 0 Comments
  • 2 Like

सखी मला म्हणते, ‘तुझी आई लांब राहते ना, पुण्याला. मग मी तुझी आई आहे आणि तू माझी पिल्ली आहेस!’

सखीला काही लागल्यावर, ती रडल्यावर मी तिला जसं जवळ घेते, जशी मिठी मारते किंवा रात्री तिला कुशीत घेते, तसंच ती घरात मला किंवा तिच्या बाबांना करते. रात्री कधीतरी बाबांनी तिच्या मांडीवर डोकं ठेवलं तर त्यांना थोपटवून ती स्वतः अंगाई गाते. एखाद्या दिवशी माझं डोकं दुखतंय असं तिला समजलं तर ती चेहऱ्यावरून हात फिरवते, मला जवळ घेते. ‘कुशीत ये आणि झोप’ असं सांगते...

  • सीमा शेख – देसाई
  • Wed , 14 November 2018
  • 0 Comments
  • 2 Like

तिचे मातीचे पाय आम्हालाही जमिनीवरच राहण्यास उद्युक्त करतात!

मुलांकडून शिकण्यासारखं काही असेल तर ते म्हणजे निस्वार्थी प्रेम कसं करावं हे. आई आपल्याजवळ नसेल तरी तिची काळजी करत राहणं, तिच्यावर प्रेम करत राहणं हे गुण या राही-रिशानेच शिकवले आहेत. राहीच्या बरोबरीच्या इतर मुलींपेक्षा तिच्यात भरपूर प्रगल्भता आहे. तिला काही सांगायला अगर शिकवायला जावं लागत नाही...

  • सावनी शेंडे
  • Wed , 14 November 2018
  • 0 Comments
  • 2 Like

आयुष्याला सर्वाधिक परिपक्व करणारी भूमिका ही ‘आई’चीच आहे!

एकदा मी तिला कशावरून तरी रागावले, त्यावर तिला दीपकने विचारलं, ‘‘आई रागावल्याने तुला वाईट नाही वाटलं का?” त्यावर ती म्हणाली, ‘‘अरे बाबा, मी काहीतरी उद्योग करते ना, तेव्हाच ती मला रागावते. पण मला रागावल्यावर तिलाच त्रास होतो. आई, तू त्रास करून नको घेऊस.’’ तिची इतक्या लहान वयातली ही समज पाहून थक्क व्हायला होतं...

  • नयना आगलावे
  • Wed , 14 November 2018
  • 0 Comments
  • 2 Like

‘दमवणारी दमू’ आणि ‘दमात घेणारी दमा’ असा काहीसा तिच्या (लघुरूप) नावांचा अनुभव येतो!

घरात मुलगी असेल, तर घराला परिपूर्णता येते, याचा प्रत्यय दमयंतीमुळे येतो आहे. यंदाच्या दिवाळीत हट्टानं माझ्याकडे साडीची मागणी करून पाडव्याला आणि भाऊबीजेला तिने छानच मटकून घेतलं आहे. ‘भेदाभेद अमंगळ’ यावर माझा विश्वास असला, तरी मुलगी म्हणून तिच्या हौशी पुरवताना मुलावर थोडासा अन्याय होणार, याची जाणीव सतावते, पण मोठा भाऊ म्हणून राघवही तिच्या या कोडकौतुकात उत्साहानंदाने भाग घेतो...

  • ममता क्षेमकल्याणी
  • Wed , 14 November 2018
  • 0 Comments
  • 2 Like

चांगल्या घरात बाप ‘अर्धा आई’ असतो आणि आई ‘अर्धी बाप’ असते!

चांगल्या घरात बाप ‘अर्धा आई’ असतो आणि आई ‘अर्धी बाप’ असते. त्यामुळे मुलगी मुलग्यांच्याही जगाला आनंदानं भिडू शकते. ते मला मोलाचं वाटतं; साऱ्या तात्त्विक चर्चांहून महत्त्वाचं वाटतं. मात्र हे होण्यासाठी मुळात पालकांकडे प्रत्यक्ष संवाद आणि एक चांगली सकारात्मक धारणा असणं अगत्याचं वाटतं. जिथं या गोष्टी असतात, तिथं मुलगी ही घरातली केवळ मुलगी नसते किंवा ‘आमच्या घरातला हा मुलगाच आहे’, वगैरे उद्गार निघत नाहीत...

  • डॉ. आशुतोष जावडेकर
  • Wed , 14 November 2018
  • 0 Comments
  • 2 Like

…‘शरयू’ म्हणजे ‘निस्सीम’ नाही, याची जाणीव तोपर्यंत झाली होती!

या सगळ्यात एक गोष्ट अतिशय आश्वासक आहे, ती म्हणजे तिचा स्वत:वर आणि एकूणच मुलींच्या श्रेष्ठत्वावर फार विश्वास आहे. इतका की, कित्येकदा श्रेष्ठत्वापेक्षा समानता योग्य आहे, हे तिला तिच्या शब्दांत समजवावं लागतं. स्वत:च्या गोष्टींबद्दल अतिशय आग्रही असणाऱ्या शरयूला तिच्या आईचं, माझं फार वेड आहे. आई ही जगातली सगळ्यात चांगली आणि सुंदर व्यक्ती आहे, असं ती वारंवार बोलून दाखवते...

  • भक्ती चपळगावकर
  • Wed , 14 November 2018
  • 0 Comments
  • 2 Like

मी एक ‘आळशी आई’ आहे आणि मी एक ‘दुष्ट आई’सुद्धा आहे!

मुलं नेहमीच सॉफ्ट टार्गेट असतात. मासिक पाळीच्या वेळी होणारी चिडचिड, इतर आजारपणांमुळे होणारा वैताग, कधी आर्थिक चणचण या सगळ्याचा राग सगळ्यात आधी त्यांच्यावर निघतो. रागाच्या भरात त्या दोघींवर प्रचंड ओरडते. इतकं होऊनही, अनया दिवाळीत देवाला नमस्कार करून आली आणि म्हणाली, ‘मी बाप्पाला सांगितलं, मम्माला शांतता मिळू दे. तुला शांतता हवी असते ना? आम्ही नीट वागू आता.’ डोळ्यांत पाणी आलं...

  • अमिता दरेकर
  • Wed , 14 November 2018
  • 1 Comments
  • 3 Like

ॲनाबेथ पर्सीच्या बरोबरीनं लढते आणि कधीही हार मानत नाही

आज १४ नोव्हेंबर. बालदिन. या निमित्तानं इयत्ता सातवीतला मुलीचा हा खास लेख. ही मुलगी हायपर ॲक्टिव्ह आहे. तिला एकच गोष्ट एका जागी शांतपणे बसवू शकते. ती म्हणजे पुस्तकं. तिला वाचायला प्रचंड आवडतं. पुस्तक वाचताना तिला आजूबाजूच्या जगाचा विसर पडतो. पुस्तकातल्या तिच्या आवडत्या व्यक्तिरेखेविषयी तिच्याच शब्दांत...

  • तनया टेंबे
  • Tue , 14 November 2017
  • 0 Comments
  • 3 Like

आमचं क्रिकेट

कमिटीतलं कुणी येताना दिसलं की, तो तोंडात दोन हातांची दोन दोन बोटं घालून (इशाऱ्याची) कर्कश शिट्टी वाजवू शके. मग लगेच आम्ही खेळ थांबवून पळत असू. पण आम्हा मुलांना सोसायटीचे चेअरमन असलेल्या भाईसाहेब कर्णिकांचीच जास्त भीती वाटायची. ते गुलाबी गोरे होते आणि संतापले की लाल व्हायचे. नियम मोडून ही पोरं क्रिकेट खेळतायत असं त्यांना कळलं तर काय होईल, ते किती लाल होतील, या कल्पनेनेच आम्हा मुलांना घाम फुटायचा...

  • दिलीप प्रभावळकर
  • Tue , 14 November 2017
  • 0 Comments
  • 4 Like

बालदिन : त्यांचा दिवस, आपल्यासाठी!

बालदिन साजरा करायचा तो याचसाठी की, या निमित्तानं आपलं मूल अधिक ‘आपलं’ कसं होईल. मूल ही एक स्वतंत्र व्यक्ती असते. त्याला त्याचं स्वतंत्र व्यक्तिमत्त्व असतं. त्यामुळे त्याला त्याच्या जागी जाऊन समजून घेता यायला हवं. मुलांच्या जवळ जायचं असेल तर त्यांना अधिक चांगल्या प्रकारे समजून घ्यायला हवं. या विशेषांकामध्ये आम्ही आमच्या परीने तो प्रयत्न केला आहे....

  • संपादक अक्षरनामा
  • Mon , 14 November 2016
  • 1 Comments
  • 0 Like

मला पुस्तकं वाचायला का आवडतात?

बालदिन विशेष - मी दहा वर्षांची होताना जॅकलिन विल्सन, फाइव्ह फाइंड-आउटर्स आणि सिक्रेट सेव्हन वाचायला सुरुवात केली. आता मला पुस्तकं वाचणं लहानपणापेक्षाही आवडायला लागलं होतं. माझ्या वाचनाच्या वेडापायी मी त्या वेळी आणि आजही अनेकदा अडचणीत सापडते. पण त्याचा माझ्या वाचण्याच्या ओढीवर काहीएक परिणाम होत नाही. माझा नवीन पुस्तकांचा शोध चालूच राहतो....

  • तनया टेंबे
  • Mon , 14 November 2016
  • 0 Comments
  • 6 Like

मला प्राणी का आवडतात?

बालदिन विशेष - नियमानुसार बारावीनंतरच सर्पमित्र होण्यासाठी परवानगी मिळू शकते. त्यामुळे सध्या मी त्यांचं निरीक्षण करायला आणि त्यांना ओळखायला शिकतो आहे. हा माझा छोटासा प्रवास आहे, पण त्याला लवकरच एका मोठ्या प्रवासाचं रूप येईल, अशी माझी खात्री आहे. आत्तापर्यंतच्या या छोट्या, पण सतत चालू असलेल्या प्रवासासाठी ज्यांनी ज्यांनी मला पाठिंबा दिला, त्यांचा मी आभारी आहे. ...

  • सिद्धार्थ मांडके
  • Mon , 14 November 2016
  • 1 Comments
  • 4 Like

गोष्टींच्या गोष्टींची गोष्ट

बालदिन विशेष - मुलांच्या पुस्तकांतल्या गोष्टी खऱ्या नसतात असा एक समज आहे. पण तो साफ चुकीचा आहे. त्या खऱ्या असल्याचे पुरावे जगात अनेक ठिकाणी दिसतात. त्या खाणाखुणांचा शोध घेणारा, त्यांची ओळख करून देत मूळ गोष्टही थोडक्यात सांगणारा हा लेख...गोष्टींच्या गोष्टींची गोष्ट...

  • टीम अक्षरनामा
  • Mon , 14 November 2016
  • 0 Comments
  • 1 Like

मूल तुमच्या मनाप्रमाणे घडणारा मातीचा गोळा नाही!

बालदिन विशेष - मूल म्हणजे नको तिथं रागवायचं, नको तिथं लाडवायचं, उगाच खुशालीत ठेवायची बाहुली नाही. मूल म्हणजे तुमच्या मनाप्रमाणे घडणारे मातीचे गोळे नाहीत. नाळ तुटल्यापासून ते जिवंत आणि स्वतंत्र असतं!...

  • श्रीनिवास आगवणे
  • Mon , 14 November 2016
  • 0 Comments
  • 1 Like

मुलांचा भावनांक वाढवता येतो!

बालदिन विशेष - खूप पालक व मुलांमध्ये संवादच होत नाही. ही फार दुर्भाग्याची गोष्ट आहे. टीव्ही, आयपॅड, मोबाईल फोन यातून मुलं संवाद शिकत नाहीत. त्यांना संवादाचं कसबच उमगत नाही. ती पुढे नाती कशी जोडणार? माणूस नात्यांतून घडतो व सक्षम होतो. नात्यांअभावी माणूस यंत्रवत व पोकळ होतो आणि दबलेल्या भावनांना चुकीच्या मार्गानं वाट देतो. त्यामार्गानं जायचं नसेल तर भावनिक क्षमता मुलांत बाणणं निकडीचं आहे....

  • डॉ. संयोगिता नाडकर्णी
  • Mon , 14 November 2016
  • 0 Comments
  • 1 Like

© 2025 अक्षरनामा. All rights reserved Developed by Exobytes Solutions LLP.