• ट्रेंडिंग
  • सदरे
  • ग्रंथनामा
  • कला - संस्कृती
  • दिवाळी २०२०
  • अर्धे जग
  • अजूनकाही

अजूनकाही

दिवाळी २०२४

लेख

दीपावली २०२३

लेख

दिवाळी २०२२

लेख

दिवाळी २०२१

निवडक ‘अक्षरनामा’
विशेष लेख

दिवाळी २०१८

संकीर्ण
माणसं : कालची, आजची, उद्याची

दिवाळी २०२०

लेख
जर...तर

दिवाळी २०१७

संपादकीय
संकीर्ण
ऑनलाईन\सोशल मीडिया
माध्यमांचं अधोविश्व
तळवलकर : एक मूल्यमापन

सदर

सरदार पटेलांची पत्रे
आडवा छेद
फिलॉसॉफी ‘जगण्या’साठी!
वास्तव-अवास्तव
पहिले महायुद्ध... १०० वर्षांनंतर
#जेआहेते
सत्योत्तरी सत्यकाळ
सडेतोड
रौशनख़याल तरुण
फोकस-अनफोकस
सिने-सौंदर्य
गांधी @ १५०
सिनेपंचनामा
इनसाइडर
‘कळ’फलक
मागोवा २०१६चा
चिनी माती
चला, शास्त्रीय संगीत ऐकू या
न-क्लासिक
सत्तावर्तन
चैत्यभू'मी'तला 'मी'!
लक्ष्मणरेषेवरून

दिवाळी २०१७

संपादकीय
संकीर्ण
ऑनलाईन\सोशल मीडिया
तळवलकर : एक मूल्यमापन
माध्यमांचं अधोविश्व
प्रास्ताविक
मुलाखत
व्यक्तिचित्रे
लेख

संपादकीय

संपादकीय
संतापकीय

पडघम

कर्नाटक निवडणूक २०१८
रामचंद्र गुहा @ 60
बाबरी पतन @ २५
गुजरात निवडणूक २०१७
महिला दिन विशेष
विदेशनामा
देशकारण
साहित्य संमेलन विशेष
बालदिन विशेष
माध्यमनामा
राज्यकारण
राष्ट्रीय-आंतरराष्ट्रीय
अर्थकारण
कोमविप (कोकण, मराठवाडा, विदर्भ, प.महाराष्ट्र)
सांस्कृतिक
साहित्यिक
उद्योगनामा
क्रीडानामा
तंत्रनामा
विज्ञाननामा

अर्धेजग

महिला दिन विशेष
कळीचे प्रश्न
खाणं\पिणं\लेणं
आरोग्य

संकीर्ण

ललित
वर्षाखेर विशेष
मुलाखत
श्रद्धांजली
विनोदनामा
फोटोएसे
व्यंगनामा
ब्लॉगांश
पुनर्वाचन
वाद-संवाद

आमच्यासाठी लिहा

आमच्याविषयी

संपर्क

Menu

  • Login
  • Go to Booksnama
  • Terms of use
  • Privacy Policy
  • Login
  • Go to Booksnama
  • Likes us on  
  • Follow us on 
  • Subscribe our channel on 
  • Terms of use
  • Privacy Policy

गोल्डन रेकॉर्डस्, वोयजर स्पेस प्रोग्रॅम, २० ऑगस्ट १९७७ (विज्ञानकथा)

आत गाभाऱ्यासारख्या भागात सोन्याची एक तबकडी गंधर्वला कसल्याशा यंत्रावर ठेवलेली दिसली. लिडोने भिंतींवरचं एक बटन दाबलं आणि म्हणाला “मनुष्य देवा, तुम्ही हा आम्हाला दिलेला तुमचा सगळ्यात मोठा ठेवा.” तबकडी गोल गोल फिरायला लागली आणि अप्रतिम सूर घुमले हिंदुस्थानी शास्त्रीय संगीत वाजत होतं. बंदिशीचे बोल होते- ‘जात कहा हो’. इतक्या वेळ विसर पडलेल्या जारविसनं लगेच सांगितलं- “सूरश्री केसरबाई केरकर. राग भैरवी”.......

  • सौरभ नानिवडेकर
  • Fri , 13 December 2019
  • 0 Comments
  • 1 Like

व्होयजर अवकाश प्रोग्रॅम : अंतराळयुगातली अचंबित करणारी दुनिया

गेल्या वर्षीच्या नोव्हेंबरमध्ये वोयजर-२ने termination shock ओलांडून अथांग अशा बाह्य अवकाश म्हणजेच Intersteller Spaceमध्ये प्रवेश केला. वोयजर-१ने ही कामगिरी २०१२मध्येच केली होती. अवकाशातल्या अतिशय प्रतिकूल परिस्थितीचा सामना करत, हे दोन्ही वोयजर्स बंधू अजून आपली वाटचाल कायम ठेवून आहेत. आज ४२ वर्षानंतरही वोयजर्स बाह्य अवकाशातली खूप मोलाची माहिती आपल्यापर्यंत पाठवत आहेत........

  • सौरभ नानिवडेकर
  • Fri , 13 December 2019
  • 1 Comments
  • 2 Like

डॉ. चंद्रशेखर सुब्रमण्यम - साक्षात ‘ताऱ्यांची’च कुंडली मांडणारा शास्त्रज्ञ!

भौतिकशास्त्र आणि खगोलशास्त्र यांची सांगड घालणारे चंद्रशेखर हे पहिल्या काही वैज्ञानिकांपैकी एक. कृष्णविवरांच्या संशोधनाचा पाया त्यांनी मांडलेल्या गणितावरच घातला गेला. इतकं असूनही भारतात त्यांचं नाव फारसं प्रचलित नसावं ही खेदाची बाब वाटते. आजच्या आधुनिक युगात आपल्याकडे पुराणात काय काय होतं हे सांगत बसण्यापेक्षा आपल्या वैज्ञानिकांनी आधुनिक विज्ञानात किती महत्त्वाचे शोध लावले याबद्दल आपण जास्त बोलायला हवं.......

  • सौरभ नानिवडेकर
  • Sat , 19 October 2019
  • 2 Comments
  • 3 Like

निरपेक्षपणे प्रेम आणि मदत करणाऱ्या कुत्र्यांशिवाय आज माणसाच्या आयुष्याची कल्पनाच केली जाऊ शकत नाही!

हा धाडसी कमांडो आगीची वगैरे कसलीही पर्वा न करता लपतछपत या बंकर्समध्ये घुसला आणि अतिरेकी असल्याचा एक महत्त्वाचा पुरावा घेऊन आला. त्यावरून जवानांना अतिरेकी नेमके कुठे लपलेत याचा पत्ता लागला आणि त्यांनी पुढची मोहीम यशस्वीरीत्या पूर्ण केली. त्या बहादूर जवानाचं नाव होतं- dog squad मधला belgian malinois जातीचा श्वान कमांडो. ज्याला नंतर NSG तर्फे शौर्य पदक देऊन गौरवण्यात आलं.......

  • सौरभ नानिवडेकर
  • Mon , 16 September 2019
  • 0 Comments
  • 3 Like

माणसाच्या हस्तक्षेपामुळे कुत्र्यांमध्ये साडेतीनशेपेक्षा जास्त जाती तयार झाल्या!

प्रत्येक जातीचा किंवा breedचा कुत्रा दुसऱ्यापेक्षा वेगळा असतो. Selective breeding हे जरी त्याचं कारण असलं तरी पृथ्वीवरच्या इतर कोणत्याही प्राण्यात एवढी विविधता आढळत नाही.या वैविध्याची सुरुवात कुत्र्याच्या जन्मासारखी फार पूर्वीच झाली. गाई-गुरं दुधासाठी, शेतीच्या कामासाठी व मांसासाठी, शेळ्या-मेंढ्या मांस, लोकर व दुधासाठी, कोंबड्या व डुकरं मांसासाठी वापरले जातात, पण कुत्रा यापैकी कोणत्याच कामाला येत नाही.......

  • सौरभ नानिवडेकर
  • Mon , 09 September 2019
  • 0 Comments
  • 2 Like

लांडग्याचा ‘कुत्रा’ झाला, तो कुत्रा ‘माणसाळला’, त्याचा माणसाला प्रचंड ‘फायदा’ झाला, त्या गोष्टीच्या गोष्टीची गोष्ट!

माणसांनी त्यांच्या या शेजाऱ्याचा आता स्वीकार केला होता. त्यातले जे जास्तच मवाळ होते, ते हळूहळू माणसांशेजारी शेकोटीच्या उबेलाही बसायला लागले. त्यांच्या तीक्ष्ण नाकाचं महत्त्व लक्षात येऊन मग माणसं त्यांना त्यांच्याबरोबर शिकरीलाही न्यायला लागली, सावजाचा अचूक मग काढत शिकार करणं सोपं व्हायला लागलं. माणसांकडून मिळणाऱ्या अन्नाचा बदल्यात त्यांनी आपलं स्वातंत्र्य माणसांना बहाल केलं.......

  • सौरभ नानिवडेकर
  • Mon , 02 September 2019
  • 0 Comments
  • 5 Like

प्रमाणीकरणाच्या हव्यासामुळे खूप कुत्र्यांचे बळी जातात, जगभर!

युरोपात औद्योगिक क्रांतीनंतर एक नवा मध्यमवर्ग उदयाला आला होता. पूर्वी फक्त राजे आणि सरदारांचे म्हणून जे शौक असायचे, ते आता मध्यमवर्गालाही परवडायला लागले. त्यातला एक प्रकार म्हणजे वेगवेगळी कुत्री बाळगणं (Dog Fanciers). आधी फक्त घर आणि शेताच्या राखणीसाठी वा शिकारीसाठी किंवा मेंढ्या-गाईगुरं राखण्यासाठी घराबाहेर असणारं कुत्रं आता घरात विराजमान झालं. वेगवेगळी कुत्री बाळगणं हा ‘स्टेटस सिम्बॉल’ बनला.......

  • सौरभ नानिवडेकर
  • Mon , 26 August 2019
  • 1 Comments
  • 5 Like

बापू (श्री. द. महाजन) बॉटनी-इकॉलॉजीवर बोलायला लागतात, तेव्हा त्याला तोड नसते!

बापू म्हणजे प्राध्यापक श्री. द. महाजन. भारतातले एक नावाजलेले वनस्पतीशास्त्रज्ञ आणि पर्यावरणतज्ज्ञ. लहानपणी वेल कशी वाढते, हे बघण्यासाठी घराच्या कौलावर जाऊन वेल बोटात पकडून रात्रभर बसणारे. सकाळी त्या वेलीनं त्यांच्या बोटाला मिठी मारलेली आणि मनाला भुरळ पाडलेली. असे हे बापू! दीड दिवस त्यांच्याबरोबर जंगलात फिरणं म्हणजे अमिताभच्या कोणत्या तरी जबरा फॅननं त्याच्याबरोबर फिल्म सेटवर फिरण्यासारखंच!.......

  • सौरभ नानिवडेकर
  • Tue , 13 August 2019
  • 0 Comments
  • 4 Like

आत सुफी संगीतावर प्रयोग चालू आहेत आणि बाहेर रस्त्यावर बॉम्ब फुटतायत. दहशतवादी हल्ले होतायत. लोक मरतायत...

मला ‘देशद्रोही’ म्हणा हवं तर. पाकिस्तानचं संगीत, त्यात चाललेले प्रयोग हे नक्कीच आपल्यापेक्षा उच्च आहेत. आपले ए. आर. रहमान, शंकर एहसन लॉय वगैरेपेक्षा रोहील हयात नक्कीच ग्रेट म्युझिशियन आहे.बोहमिया नावाचा एक पाकिस्तानी-अमेरिकी रॅपर. त्याची पंजाबी रॅप प्रकारातली भन्नाट गाणी. आपल्याकडचे यो यो हानी सिंग वगैरे त्याच्यासमोर काहीच नाहीत.माझं खरं लक्ष वेधलं ते पाकिस्तानी महिला गायिकांनी.......

  • सौरभ नानिवडेकर
  • Sat , 20 July 2019
  • 4 Comments
  • 2 Like

अखेर पुराणातील देव पुन्हा एकदा युद्धभूमीवर अवतरले!

मॉडिफायर याचं सरकार बहुमतानं निवडून आलं. त्यांनी टोनीला ‘स्मारक वहीं बनाएंगे’ या मोहिमेसाठी परत पृथ्वीवर पाठवलं. उरलीसुरली साधनसंपत्ती स्मारक बनवण्याचा कामी आली. सर्व अवेंजर्स देवांचे २०० मीटर उंचीचे गगनचुंबी पुतळे उभे राहिले. त्या वर्षीच्या science congress मध्येही पुराणात उल्लेखल्याप्रमाणे time machine, हँक पीम ऋषींनी शोधून काढलेले पीम कण, पुराणात सांगितलेले vormior, morag इत्यादी ग्रहांचा शोध या विषयांवरचे शोधनिबंध प्रसिद्ध झाले.......

  • सौरभ नानिवडेकर
  • Tue , 25 June 2019
  • 0 Comments
  • 3 Like

© 2025 अक्षरनामा. All rights reserved Developed by Exobytes Solutions LLP.