अजित भुरे : एक अभ्यासू, जागरूक नाट्यनिर्माता

‘आर्टिकल ३७०’ हा सिनेमा ‘काश्मीर फाइल्स’सारखा बटबटीत नक्कीच नाही, पण त्याच्या विषयामुळे तो ‘क्लिष्ट’ मात्र झाला आहे

या सिनेमाचा वेग तुम्हाला विचार करायला वेळच देत नाही, पण तो ज्यांच्यासाठी बनवला आहे, ते असे चित्रपट बघताना विचार करत असतील का, हाही प्रश्न आहेच! पण एरवी उन्हाळ्याच्या सुट्टीत लोणावळा वा माथेरानला जाण्यासाठी आपल्या पैशाचं प्लॅनिंग करणाऱ्यांना आणि कलम ३७० हटवल्यामुळे ‘आता आपल्याला काश्मीरमध्ये जमीन घेता येईल’ असं तावातावानं म्हणणाऱ्यांना मात्र हा सिनेमा खूप प्रेरित करेल.......

सिनेमा हे संदीप वांगा रेड्डीचं माध्यम आहे आणि त्याला ते टिपिकल ‘मर्दानगी’ दाखवण्यासाठी वापरायचंच आहे, तर त्याला कोण काय करणार? वाफ सगळ्यांचीच निवते… आपण धीर धरायला हवा…

संदीप वांगा रेड्डीच्या ‘अ‍ॅनिमल’मधला विजय त्याने स्वत:वरच बेतलाय आणि विजयचा बाप बलबीर त्याने टीकाकारांवर बेतलाय की काय? त्यांचं दुर्लक्ष त्याला सहन होत नाही, त्यांच्यावर प्रेम मात्र अफाट आहे, त्यांच्या नजरेत प्रेम, आदर दिसावा, यासाठी तो कोणत्याही थराला जायला तयार आहे. रेड्डीसारख्या कुशल संकलकानं हा ‘समीक्षकांवरच्या, टीकाकारांवरच्या अतीव प्रेमापोटी त्यांना अर्पण केलेला’ भाग काढून टाकला असता, तर .......

‘मेंढूरपाक मुर्दाबाद, भावांनो!’, मुर्दाबाद, मुर्दाबाद, मेंढूरपाक मुर्दाबाद! मुर्दाबाद, मुर्दाबाद, मेंढूरपाक मुर्दाबाद!!

‘आत्मपॅम्फ्लेट’ हा एक चक्रम सिनेमा आहे. हा चक्रमपणा परेश मोकाशी यांच्या सिनेमांच्या, नाटकांच्या प्रेक्षकांच्या परिचयाचा आहे. दुसरी गोष्ट म्हणजे ‘आत्मपॅम्फ्लेट’ हे नाव उत्तम आहे. हे उच्चारायला अवघड आणि अर्थबोध न होणारं नाव दिलं नसतं, तर सिनेमा पाहिला असता, चालला असता वगैरे ‘मार्केटिंग ग्यान’ देणाऱ्या भिडूंना आपण ‘अय फँड्री’ असं हिणवणार नाही, पण त्यांना आपला ‘कयामत से कयामत तक’ कोपरापासून नमस्कार! .......

तुम्ही आशीष बेंडेची ‘(सिने) आत्मकथा’ वाचली, पाहिली आहे का? नसेल तर जरूर पहा… ‘आत्मपॅम्फ्लेट’ असं तिचं सार्थ आणि यथार्थ नाव आहे…

ह्युमर आणि पॅशन, ही जगण्यासाठी धडपडणाऱ्या सामान्य माणसांची व्यवच्छेदक म्हणावीत अशी वैशिष्ट्यंच असतात, हे हा सिनेमा फार चांगल्या प्रकारे अधोरेखित करतो. माणूस सामान्य असतो आणि तो स्वत:शी प्रामाणिक असतो, आणि तो आत्मचरित्र लिहितो, तेव्हा लक्ष्मीबाई टिळकांच्या ‘स्मृतिचित्रा’सारखी कलाकृती जन्मते. आशिष बेंडे या प्रामाणिक नायकाची ‘आत्मपॅम्फ्लेट’ ही (सिने) आत्मकथा त्याच परंपरेचा वारसा सांगते.......

‘थ्री ऑफ अस’ : हा सिनेमा कुठेही, अगदी कुठेही घडू शकतो, इतकी ही कथा ताजी, सच्ची आणि सकस आहे!

‘थ्री ऑफ अस’ ही एक अलवार कथा आहे. इंग्रजी नाव असलेला हा हिंदी सिनेमा महाराष्ट्रातल्या वेंगुर्ल्यात घडतो, तोच भाषा, प्रांत यांच्या सीमारेषा ओलांडत, प्रेमाची भाषा बोलत. हा सिनेमा कुठेही, अगदी कुठेही घडू शकतो, इतकी ही कथा ताजी, सच्ची आणि सकस आहे. दिग्दर्शन, अभिनय आणि पटकथा या तीनही पातळ्यांवर सकसपणे उतरलेली ही कलाकृती तशी शब्दांत वर्णन करण्यापल्याडची अनुभूती देणारी .......

‘मैं पल दो पल का शायर हूँ’ : साहिर लुधियानवी या कवी-गीतकाराचं जीवन सादर करणारा एक आगळावेगळा प्रयोग

साहिरचे व्यक्तीगत आणि व्यावसायिक जीवन काहीसं खळबळजनक असल्यामुळे त्याच्या जीवनातील अनेक प्रसंगांत जबरदस्त नाट्य भरलेलं आहे. असं वादळी जीवन दोन तासांच्या नाटकात पकडणं कठीण काम. कारण नेमके कोणते प्रसंग निवडायचे आणि प्रेक्षकांसमोर कसे सादर करायचे, याचा निवाडा सोपा राहत नाही. पण या दोन्ही कसोट्यांवर हे नाटक उतरतं.......

‘लव्ह अँड लावणी’ : लावणीवरच्या प्रेमाचा आणि प्रेमातल्या लावणीचा एक आगळावेगळा सांगीतिक आविष्कार!

‘लव्ह अँड लावणी’चे वैशिष्ट्य म्हणजे यात मराठी, हिंदी आणि दखनी भाषेचा वापर केला आहे. यामुळे शहरी, नागर मराठीची सवय असलेला प्रेक्षक एका वेगळ्या दुनियेत जातो. हा प्रयोग शबाना अश्टुरकर या नामवंत लावणी कलावंताच्या आयुष्यावर बेतलेला आहे. या प्रयोगात दर्जेदार लावण्या सादर केल्या जातात, शिवाय त्यातून एका लावणी कलावंताच्या जीवनाचे, त्या कलावंताने केलेला संघर्ष वगैरे सर्वच प्रेक्षकांसमोर येते.......

साहेब, दिवसेंदिवस वाढत चाललेलं धार्मिक उन्मादाचं वातावरण बदलता येतं का, ते पहा...

‘टाळीबाज वाक्यं लेखकांसाठी सोडा’ असं कोणी नाही म्हणणार. पण एकदा गर्दी जमली की, सभ्यपणे, विरोधकांचा मान राखून तुमची मतं, तुमचे विचार, तुमचा विरोध मांडा. तुमच्यातला सभ्यपणा तुमच्या अनुयायांत झिरपेल असं बघा. त्यांना उन्मादी होण्यापासून रोखा. पेटवणं फार सोप्प असतं, पण एखाद्याला शांत करणं कठीण. संस्कृती, सभ्यता आणि शक्ती नेमकी कशात आहे, ते ओळखावं. आपल्या अनुयायांना त्याची ओळख करून द्यावी.......

१००व्या नाट्यसंमेलनाच्या निमित्ताने : पावणे दोनशेहून अधिक वर्षांच्या मराठी रंगभूमीचा एक धावता आढावा...

काय असेल गारूड या मराठी मायबोलीत? सतत ती लेखकांच्या लेखण्यांना चिरंतन आव्हान देतेय. धीट आणि ज्वलंत विषयांना हात घालण्यापासून तिला कोणी अडवू शकलं नाहीए. ज्ञानरायांच्या ‘अमृताते पैजा जिंकी’ या ओळींना सत्य ठरवत या भाषेने लेखकांच्या, कलावंतांच्या, दिग्दर्शकांच्या कित्येक पिढ्यांना खुणावलंय. समाजाला सतावणाऱ्या नैमित्तिक विषयांना वाचा फोडलीय. राजकारण, पौराणिक, सांस्कृतिक असे काळाचे प्रवाह या भाषेतून सतत वाहताहेत.......

अलौकिक प्रतिभेचे धनी असलेले उस्ताद राशिद खान त्यांच्या बेहतरीन तानांमुळे, त्यातल्या खर्जामुळे ‘असाधारण’ समजले जात, जातील, जात राहतील…

राशिदजींनी रामपूर-सहसावन घराण्याच्या संगीत शैलीसोबतच अनेक संगीताच्या शैली आत्मसात केल्या, अनेक घराण्यांचा अभ्यास करून स्वतःचं गाणं, गायकी ‘इव्हॉल्व’ केली. त्यांचा सूर, स्वरप्रयोग यातून त्यांचा आवाज अधिक खुलला. राशीदजींकडे कंठ संगीतातील सर्वांत मोठी जमेची बाजू होती, ती म्हणजे त्यांचा जबरदस्त ‘थ्रो’. त्यामुळे त्यांचं गाणं भारदस्त, घरंदाज वाटायचं.......

‘थ्री ऑफ अस’ : हा सिनेमा कुठेही, अगदी कुठेही घडू शकतो, इतकी ही कथा ताजी, सच्ची आणि सकस आहे!

‘मैं पल दो पल का शायर हूँ’ : साहिर लुधियानवी या कवी-गीतकाराचं जीवन सादर करणारा एक आगळावेगळा प्रयोग

‘लव्ह अँड लावणी’ : लावणीवरच्या प्रेमाचा आणि प्रेमातल्या लावणीचा एक आगळावेगळा सांगीतिक आविष्कार!

साहेब, दिवसेंदिवस वाढत चाललेलं धार्मिक उन्मादाचं वातावरण बदलता येतं का, ते पहा...

१००व्या नाट्यसंमेलनाच्या निमित्ताने : पावणे दोनशेहून अधिक वर्षांच्या मराठी रंगभूमीचा एक धावता आढावा...

दीपावली २०२३

दिवाळी २०२२

दिवाळी २०२१

दिवाळी २०१८

दिवाळी २०२०

दिवाळी २०१७

सदर

दिवाळी २०१७

संपादकीय

पडघम

अर्धेजग

संकीर्ण

आमच्यासाठी लिहा

आमच्याविषयी

संपर्क

अजित भुरे : एक अभ्यासू, जागरूक नाट्यनिर्माता

Post Comment

अक्षरनामा न्यूजलेटरचे सभासद व्हा

ट्रेंडिंग लेख

तुमचे विचार व आचार ‘पुरोगामी’ विचाराला बळ देणारे आहेत की, ‘प्रतिगामी’ विचारसरणी पोसणारे व वाढवणारे आहेत?

सदरे

सुनील तांबे

परिमल माया सुधाकर

निखिल वागळे

संजय पवार

अमोल उदगीरकर

इतर लेख